Menemen Olayı Kubilay

23 Aralık 1930 tarihi Türkiye Cumhuriyetinin en önemli irtica olayının yaşandığı bir gündür. İzmir'in Menemen ilçesinde Asteğmen Öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay, Bekçiler Hasan ve Şevki, kendini ''Mehdi''olarak tanıtmak ve dini korumak için isyanın başlatan Derviş Mehmet tarafından şehit edilmişti. Olay gününün sabahı bir camiden aldıkları yeşil sancağı namazdan sonra ilçe meydanına dikerek silah zoruyla etraflarına adam toplamaya çalışmışlardı. Utanç verici bu olayın Şeyh Esat'ın Manisa'da Nakşibendi tarikatını yaymakla görevlendirdiği Laz İbrahim tarafından yönlendirildiği öne sürülmüştür. Eylemciler meydana diktikleri yeşil bayrağın etrafında dönüp tekbir getirmeye ve zikretmeye başlamışlardı. ''Şapka giyen kafirdir. Yakında yine şeriata dönülecektir'' diye bağırarak isyanı başlatmışlardı. Bu kişilerin arasında maalesef Fabrika İşçisi Hayimoğlu Josef gibi müslüman olmayanlar da vardı. Olayların ilçedeki askeri birlikte duyulması üzerine alay komutanı, Yedek Subay Kubilay'ı bir manga askerle birlikte olay yerine gönderdi. Silahlı eylemcilerden biri ateş ederek Kubilay'ı yaraladı. Askerlerde ateşe karşılık vermişlerdi ama tüfeklerinde öldürücü etkisi olmayan manevra fişekleri vardı. Askerleri geri gönderdikten sonra tek başına eylemcilerin arasına girerken Kubilay yaralı halde uzaklaşarak cami avlusuna sığınmasına rağmen Derviş Mehmet ve Arkadaşları peşinden gelmişlerdi. Derviş Mehmet, çantasını açıp testere ağızlı bağ bıçağını çıkarıp Kubilay'ın başını bedeninden ayırmıştı.

Kubilay'ın kesik başı yeşil bayrağının sopasına dikmeye başaramamışlardı. Kesik başı bayrağın sopasına iple bağlamışlardı. Sonradan gelen Bekçi Hasan açtığı ateşle gruptan birini yaralamıştı ama açtıkları ateş sonucu şehit oldu. Yardıma koşan diğer Bekçi Şevki de şehit edilmişti. Takviye birliklerin ''Teslim ol'' çağrısına uymayan eylemciler ile askerler arasında çıkan çatışmada göstericilerden Derviş Mehmet ile bazıları ölmüştü. Kaçmaya çalışanların hepsi tutuklanmıştı. Çıkarıldıkları mahkemede 36(ölmüş olan bir sanık ile birlikte 37) kişinin idam cezasına çarptırılmasına,40 kişinin sorumsuzluğu nedeniyle salıverilmesine,27 sanığın beraatine ve 41 kişinin çeşitli hapis cezalarının çarptırılmasına hükmetmişti.

Olayı öğrenen Atatürk, halkın isyancılara desteğine çok üzülmüş, önce Menemen'in yok edilmesini emretmiş, sonra da bu emri geri çekmişti.