Türk Medeni Kanununun Kabulü

17 Şubat 1926’da kadınla erkeği eşit kılan Medeni Kanunun kabul edilmesinin 95. yıldönümü. Cumhuriyet ve Atatürk Devrimleri çağımızın en başarılı çağdaşlaşma, özgürleşme ve aydınlanma projesidir. Temelleri, demokrasinin ilk ışıkları kabul edilen yasalar ve uygulamalarla atılmıştır. 17 Şubat 1926’da kabul edilen Medeni Kanun, bunların başında gelir.

Medeni Kanun’un kabul edilmesiyle kişiler hukuku, aile, miras, eşya hukuku ilişkilerinde dini hukuk yerine laik hukuk kabul edilmiştir. Yasa, özellikle kadınlara tanıdığı haklar açısından toplumun aydınlık yüzü olmuştur. Medeni Kanun, kanun önünde kadın erkek eşitliğini kabul ederek kadınların ve bunun sonucu toplumun önünü açan en önemli devrim yasasıdır. Medeni Kanun, kadınların eşit ve özgür bireyler olarak toplumsal ve kamusal yaşamda yerini almasının başlangıcıdır.

Ülkemizde kadınlar egemen kültür nedeniyle daha az eğitime, daha az ekonomik ve mali kaynağa, özerkliğe, karar alma yetkisine sahiptir. Kadınlar düşük ücretli, kayıt dışı, sosyal güvenliksiz işlerde çalışıyor. Ev işleri de kadına bakıyor. Üstüne üstlük kadın bir de şiddet görüyor. Bunun nedeni eşitsiz güç ilişkileridir.

Kadınların hak ve özgürlüğü demokratik ortamlarda gelişir. Gittikçe muhafazakârlaşan toplumlarda kadınların yaşam biçimi, bedeni üzerindeki haklar, çalışma hakkı, giyimi erkekler tarafından kullanılan haklar haline gelir. Oysa dünyada yönetimler toplumsal cinsiyet eşitliğine verdikleri önem ve yaptıkları katkı ölçüsünde toplumsal gelişmede ve ekonomide başarılı oluyor. Eşitlik ekonomide verimliliği ve gelişmeyi artırır. Bu nedenle yönetimlerin kadınlara fırsat eşitliğini sağlayacak politikalar üretmesi ve bu eşitliğin önündeki engelleri kaldırması gerekir.

Cumhuriyet Devrimini bir kadın devrimi haline getiren Mustafa Kemal Atatürk’ü ve Medeni Kanun’un mimarı Adalet Bakanı Mahmut Esat Bozkurt’u saygıyla anıyoruz.

4 Ekim 1926 tarihinde yürürlüğe konulan 743 sayılı kanun ile şunlar sağlandı

• Ailede kadın-erkek eşitliği sağlandı.

• Evlilikte resmî nikâh zorunluluğu getirildi.

• Tek eşle evlilik esası getirildi.

• Kadınlara, istedikleri mesleğe girebilme hakkı tanındı.

• Mahkemelerde tanıklık yapma, miras ve boşanma konularında kadın-erkek eşit hale getirildi.

• Patrikhanelerin, din işleri dışındaki yetkileri kaldırıldı.

Kaynak: https://www.cydd.org.tr/haber/turk-medeni-kanununun-kabulu-1289/