DÜNYA SANAT GÜNÜ

Nisan Dünya Sanat Günü Covid-19 salgının, savaşın, ülkemiz başta olmak üzere kapitalist neoliberal ekonomi politikalar uygulayan ülkelerdeki zamlar, gelir dağılımındaki eşitsizlikler, işsizlik ve milyonların açlık sınıra yaklaşan yoksulluğunun gölgesinde kutlandı.

Uluslararası Sanat Derneği’nin (International Associations of Art) 2011 yılında Meksika’da yapılan genel kuruluna Türkiye temsilcisi olarak ressam Bedri Baykam katılmıştı. Genel Kurulda Bedri Baykam’ın Leonardo da Vinci’nin doğum günü olan 15 Nisan’ın Dünya Sanat Günü olarak kutlanmasını önerisi kabul edilmişti.

2012'den itibaren 60'ı aşkın ülkede Dünya Sanat Günü, 15 Nisan'da etkinliklerle kutlanmaya başlandı. 2015 Uluslararası Sanat Derneği Dünya Başkanlığı'na seçilen Bedri Baykam, Dünya Sanat Günü'nü UNESCO Günleri'nden biri olarak resmileşmesini de teklif etti. UNESCO Yürütme Kurulu'nda yapılan oylamada bu teklif kabul edildi. Böylece Bedri Baykam'ın ve Türk sanatçılarının 2011'de başlatılan Dünya Sanat Günü girişimi 2020'de Unesco Günleri arasındaki yerini almış oldu.

adına birçok kazanımlar elde edişmiş olsa da dün olduğu gibi bugün de önü perdelenen, toplumsallaşmaması için birçok karşı tedbir alınan bir alan olma özelliğini koruyor. Bireyi, tolumu, kitleleri özgürleştiren ne varsa önüne egemenlerce duvarlar örülmüştür, örülmeye de devam edilmektedir. Sanat, muhalif ve devrimcidir. Sanatçı bu gerçeklikten yola çıkarak her türden iktidardan, dinden, doğmalardan, sermayeden, her tür çıkar gruplarından, piyasalaşmadan ve popülizmden bağımsız durabilen savaşa, bağnazlığa, eşitsizliğe, sömürüye karşı taraftır. O, aydınlığın, barışın, eşitliğin, emeğin haklarının ve özgürlüğün yanında sanatıyla da saf tutandır. "Siz şu an batmakta olan geminin duvarlarına çiçek resimleri yapıyorsunuz ve bunun adına da SANAT diyorsunuz." diyen Bertolt BRECHT faşist diktatör Hitler'e ses çıkarmayan sanatçılara seslenişinin hedefi olabilmeyenlerdir sanatçılar.

Sarte’nin de dediği gibi “Yazar/sanatçı toplumun vicdanını rahatsız eden kişidir.” İnsanlaşma ve insana özgü iyi değerlerle toplumsallaşma uzunca bir süreçtir. Bu sürecin en titiz yapıcısı sanattır, bilimdir, felsefedir. Umutsuzluğun tükendiği yerde sanat, umudu tekrar yeşertir. Şiirler, öyküler, romalar, şarkılar, heykeller, tablolar hayatı aşk ve kavga ile bezeyendir. Ölmekte olana güç veren, sönümlenmekte olan her türden emeği kutsallaştırandır; kötülüğe ve sıradanlığa ve köleliğe beş duyu ve beş elle karşı koyandır sanat..

"Karanlık zamanlarda şarkı da söylenecek mi? Elbette, şarkı da söylenecek, karanlık zamanları anlatan." diyen Brecht’in sanata güveninin ifadesidir bu.

Bu vesilelerle Dünya Sanat Günü, dünyanın önemli merkezlerinde ve ülkemizde sanata değer veren bazı belediyelerin desteği ile kamuoyunda çok gündeme gelmese de bazı yerellerde coşku ile kutlanmıştır. Bu kutlamalar içinden geçtiğimiz karanlık ve savaş dönemine karşı alternatif ses, ritim, resim, şarkılar başta olmak üzere sanatın tüm ürettiklerinin varlığını görünür kılması anlamında önemliydi. Kutlamalarda en çok dillendirilen tema ise barış teması olmuştur.

Umutsuzluğa karşı umudun, savaşa karşı barışın yanında olduğunun bir kez daha derinlikli bir sesle ifade edilmesi çok kıymetliydi. Sanata evet, savaşa-salgına hayır!