Aşk, Dostluk ve Kitaplar

Niçin okuyoruz? Dünyanın ve kendimizin gizlerini kavramak, yaşam ufkumuzu genişletmek, doğa ve insanları daha iyi tanıyıp, akıl ve erdeme uygun yaşamak için değil mi?

Bakıyorum da insanlar, yalnızca kitaplara önem veriyor; kitaplara girmeyen doğrulara, gerçeklere inanmıyorlar. Aptallıklarımızı yazıya dökünce saygınlaştırmış oluyoruz sanki. “Birinden duydum “ yerine, “okudum" demeyi daha çok seviyoruz.

Oysa insanların elleri, ağızlarından daha güvenilir değildir ki; konuşurken saçmaladığımız kadar, yazarken de saçmalayabiliriz. Bu nedenle ben,, yazdıklarımı inandırıcı kılmak için Gellius ya da Mavrobius kadar, bir dostumdan dinlediklerimi, kendi gözlemlerimi öne sürebilirim.

Sık sık söylüyorum, “örneklerimizi hep yabancılardan ve okul kitaplarından vermemiz düpedüz ahmaklıktır" diye. Ama biz düşüncenin doğruluğundan çok, örneklerin gösterişi peşindeyiz. Sanki kanıtlarımızı kendi çevremizden değil de kitaplardan seçince daha doğru, daha gerçek şeyler söylemiş oluyoruz. Belki de gözümüzün önünde olup bitenleri seçip değerlendirmeye, onları sıcağı sıcağına eleştirip örnek haline getirmeye yatkın değiliz.

Oysa herkesin bildiği en sıradan şeylerin bile kendi ışıklı yanlarını görebilirsek, özellikle insanların eylemleri konusunda doğanın en büyük gizlerini, en güzel örneklerini ortaya çıkarabiliriz.

İki önemli alışveriş olan aşk ve dostluk tesadüflere ve başkalarına bağlıdır. Dostluğu aramakla bulamayız kolayca, aşk ise yaşlanınca solar gider.

Bu yüzden de onların yaşamımızı doldurmaları mümkün değildir. Asıl sağlıklı ve bize ait olan ilişki kitaplarla kurduğumuz ilişkidir. Aşk ve dostluğun kitaplara göre üstün olan yanları vardır, ama kitaplarla kurduğumuz iletişim kolay yararlanma ve süreklilik yönünden daha tutarlıdır. Yaşamım boyunca hep yanı başımda, hep elimin altında oldu kitaplar. Şu yaşlılık günlerimde de yalnızlığımı unutturuyorlar bana.

Canımı sıkan saplantılarımdan kurtulmak için kitap okurum. Kitaplar hemen kendine bağlar beni, sıkıntılarımı unutturur. Böyleyken, onlarla ilgilenmediğim kimi zamanlarda hiç de kızmazlar bana.

“İyileşmek elindeyken, bunu yapmayan, hasta hasta yaşayan insana acınmaz”, derler. Ben bu sözü, kitaplardan gördüğüm yarar için söyleyebilirim. Nasıl ki cimriler, günün birinde gerekir diye servetlerine dokunmazlarsa, ben de kitaplarımı aynı titizlikle saklarım. Kitaplarımın varlığı beni doyurur, mutlu eder. Savaşta, barışta kitapsız yola çıkmam, ama gene de günlerce, aylarca hiç kitap okuyamadığım olur. Bu, genellikle dertsiz, üzüntüsüz olduğum zamanlara rastlar. Ama bilirim ki, ne zaman başvursam kitaplarım bana mutluluk verecek, sıkıntılı zamanlarımda destek olacaktır.

Kitaplardan uzak kalmış, okuma mutluluğunu yaşamlarına katamamış insanlara çok acırım.